ZAFER ERCAN

Fentanil, son yıllarda özellikle gençler ve aileleri arasında endişeye sebep olacak bir maddedir, henüz ülkemizde yok dense de sokaklardan gelen bilgiler tam tersini söylemektedir. Bu sentetik afyon maddesi, ağrı kesici olarak kullanılan güçlü bir ilaç olmasına rağmen, yanlış kullanımı ölümcül sonuçlara yol açan bağımlılık yapıcı bir maddedir.

Fentanil Nedir?

Fentanil, morfinden çok daha güçlü bir analjeziktir ve genellikle kronik ağrı tedavisinde kullanılır. Ancak, yasadışı üretimi ve dağıtımı, onu sokak uyuşturucusu olarak da karşımıza çıkarmaktadır. Fentanil'in etkisi çok hızlıdır ve birkaç dakika içinde son derece güçlü bir ağrı kesici etki gösterir, ancak aynı zamanda doz aşımı riski de çok yüksektir.

Tehlikeleri ve Sağlık Riskleri

Doz Aşımı: Fentanil, çok küçük miktarlarla bile ölümcül doz aşımına neden olur. Eroinden 50-100 kat daha güçlü olduğu için, kullanıcılar genellikle dozu yanlış hesaplar ve hayatını kaybeder.

Solunum Depresyonu: Fentanil kullanımı, solunum hızını ve derinliğini azaltarak hipoventilasyona neden olabilir, bu da ölümle sonuçlanabilir.

Bağımlılık: Fentanilinin yüksek bağımlılık yapma potansiyeli vardır, çünkü beyindeki dopamin seviyelerini hızla yükseltir.

Kullanım Belirtileri:

• Şiddetli uyuşukluk veya uyku hali
• Küçülen göz bebekleri
• Sersemlik veya koordinasyon bozukluğu
• Kusma veya bulantı
• Nefes almada zorluk veya yavaş solunum
• Kilitlenen bedenler, donup kalmalar

Gençleri ve Aileleri Korumak İçin Yapılması Gerekenler:

1. Eğitim: Gençler, okullarda ve aile içinde uyuşturucu kullanımının tehlikeleri hakkında bilgilendirilmelidir. Fentanil gibi güçlü afyon türevlerinin riskleri özellikle vurgulanmalıdır. Tek bir kullanımının dahi bağımlılık yaptığı muhakkak anlatılmalıdır.

2.  İletişim: Aileler arasında açık ve yargılamayan bir iletişim ortamı oluşturulmalı, gençler, endişelerini veya sorunlarını konuşabilecekleri güvenli alanlar bulabilmelidir. Bağımlılık hastalığı toplumda bir salgın boyutundadır ve aile buna karşı birlikte mücadele etmelidir.

3. Gözlemlemek: Gençlerin sosyal çevresi, davranışlarındaki değişiklikler ve akademik performansları yakından izlenmelidir. Gözetlemeden, gözlem yapılmalıdır. Fentanil tehlikesi ciddiye alınmalıdır.

4. Bilgilenmek: Aileler ve gençler, uyuşturucu bağımlılığı konusunda profesyonel yardım alabilecekleri kaynaklara yönlendirilmeli ve bilgilerini artırmalıdır. Danışmanlık, tedavi merkezleri ve destek grupları bu konuda yardımcı olabilir. İlk kullanım anlarının tespit edilmesi gençlerin bağımlı olmasının önüne geçmek için önemlidir.

5. Acil Vakalar: Fentanil doz aşımı şüphesi durumunda ne yapılacağı konusunda bir plan hazırlanmalıdır. Doktorların vereceği bazı ilaçlar, doz aşımı durumunda hayat kurtarıcı olabilir. Doz aşımı durumlarında tıbbi müdahalede bulunacak görevlilere eksiksiz ve doğru bilgiler verilmelidir.

Fentanil, büyük bir tehdit olup gençlerin geleceğini ve ailelerin huzurunu kaçıracak bela bir maddedir. Bu maddeyle ilgili farkındalığı artırmak, önleyici tedbirler almak ve gerektiğinde yardım aramak, toplumun sağlığını korumak için hayati önem taşımaktadır Ailelerin ve gençlerin bilinçlendirilmesi, bu tehlikeli maddeyle mücadelede en etkili yöntemlerin başında gelir. Testi kırılmadan alınacak tedbirleri tüm toplum birlikte gözden geçirmek zorundadır. Resmi makamlar şu an fentanil maddesi için yok dese de sokaklara yansıyan bir takım bağımlı görüntüleri, donmuş kalmış, iki büklüm bedenler bu konuda alarm zillerini çaldırmaya başlamış durumda…